Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου 2017

Νομοσχέδιο Αχτσιόγλου για τα εργασιακά: Νεροπίστολο χωρίς νερό, του Βασίλη Μυρσινιά

      Κατα την υπουργό εργασίας το τελευταίο νομοσχέδιο του υπουργείου εργασίας «επιχειρεί να ανταποκριθεί σε δίκαια αιτήματα της κοινωνικής πλειοψηφίας, του κόσμου της εργασίας και να ενισχύσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των εργαλείων ελέγχου και επιβολής της νομοθεσίας». Δυστυχώς, ακόμη και αν θεωρήσουμε το νομικό πλάισιο που υπάρχει ως όφελος “του κόσμου της εργασίας”, το έργο του υπουργείου εργασίας στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο είναι ένα κακό κόσκινο, κακό για τις εργάτριες και τους εργάτες, ιδιαίτερα στον επισιτισμό με τα υψηλά ποσοστά ανασφάλιστης εργασίας: από το κόσκινο συνεχίζουν να παιρνούν οι διαχρονικές μεθόδοι που οι εργοδότες χρησιμοποιούν για να αφήνουν απλήρωτους, ανασφάλιστους ή και αδήλωτους τους εργαζόμενους.
        Κατ' αρχήν η ίδια η προσπάθεια προσλήψεων στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) κατέληξε διπλή φάρσα: ανακοινώθηκαν 150 στα μέσα Αυγούστου ενώ δυο βδομάδες πριν επίσημα είχαν αναγγελθεί από επίσημη προκήρυξη 116 και ενώ το 2012 το σώμα είχε χάσει 200 θέσεις του. Από άποψη δυναμικού λοιπόν το ελληνικό κράτος παρα και την αλλαγή της κυβέρνησης σε αριστερή κατάφερε σε 5 χρόνια να αναπληρώσει απλά κάτι παραπάνω από το 50% των ήδη λιγοστών θέσεων ελέγχου της αγοράς εργασίας που έχασε στο δεύτερο μνημόνιο. Είναι πρόκληση να μη μπορεί η κυβέρνηση(ειδικά αυτή) να φτιάξει ένα σώμα που να μην είναι “του κλώτσου και του μπάτσου” (και κυριολεκτικά ορισμένες φορές) από τα αφεντικά.
        Με την ίδια την ουσία του νομοσχεδίου η κατάσταση δε δείχνει να παίρνει μεγαλύτερη ώθηση βελτίωσης. Το ΣΕΠΕ έχει πλέον το δικαίωμα να μπλοκάρει τη λειτουργία μιας επιχείρησης που παραβαίνει την εργατική νομοθεσία αλλά αυτοβούλως μόνο σε περίπτωση που απειλείται “η υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων”. Μια ερμηνεία λάστιχο από αυτά που έχουμε δει πολλές φορές να ξεχειλώνουν οι επιχειρήσεις πατώντας πάνω στην αδύναμη νομοθεσία. Η συμπλήρωση αυτής της ερμηνείας που υπάρχει και στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου είναι μάλιστα ένα κακό αστείο: μια ολόκληρη σελίδα αφιερωμένη στην μάλλον όχι και πολύ ριζοσπαστική προσθήκη της υποχρέωσης όσων υπόκεινται στον έλεγχο του σώματος να επιδεικνύουν την αστυνομική τους ταυτότητα(!).
       Εν συνεχεία, η αδήλωτη ή ανασφάλιστη εργασία/υπερωρία με το νέο νόμο θα δηλώνεται στο ηλεκτρονικό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ και δε θα κρατιέται σε βιβλία χρόνου εργασίας της επιχείρησης. Το νέο μέτρο υποτίθεται θα κάνει πιο γρήγορη και δίκαιη τη δήλωση γιατί τα βιβλία τόσα χρόνια γράφονταν και ξεγράφονταν κατά το δοκούν. Η δήλωση όμως της υπερωρίας ακόμη και αυθημερόν αρκεί “να μην είναι μετά το πέρας της ώρας έναρξης εργασίας” θα οδηγήσει στα ίδια, απλά θα κάνει λίγο πιο χάκερ τους ήδη πιεσμένους από τις απαιτήσεις των εργοδοτών λογιστές στο να αναιρούν και να εγκρίνουν δηλώσεις υπερωριών προς το ΙΚΑ σε ένα μαγείρεμα εισφορών στις πλάτες μας.
       Τέλος, στο πλαίσιο των “απειλών” του κράτους απέναντι στους εργοδότες η κυβέρνηση θεωρεί πλέον ολοκληρωμένο το πλέγμα αυτών με το κινούμενο σε δυο άξονες νομοθέτημα: (απειλή για) πρόστιμα και (απειλή για) προσωρινό κλείσιμο επιχειρήσεων. Το πρόβλημα εδώ επιστρέφει στην αρχή: δεν άλλαξαν οι απειλές ούτε ο τρόπος να γίνουν υλική βάση για τους εργαζόμενους, τα αστικά δικαστήρια απλά θα παραλαμβάνουν τις υποθέσεις και θα έχουν τους ίδιους νόμους που ο νέος νόμος απλά λίγο σβήνει λίγο γράφει αλλά στην ουσία αφήνει άθικτους. 


        Από αυτή την άποψη, σίγουρα «ορισμένοι έχουν δυσκολία να ψηφίσουν μέτρα που ευνοούν τον κόσμο της εργασίας» όπως τονίζει η Αχτσιόγλου με στόχο τη Νέα Δημοκρατία, αλλά σίγουρα απέτυχε να τα συντάξει η ίδια, αν ποτέ ήθελε όντως βέβαια. Μιλάμε για διατάξεις προσθήκες-σφήνες όχι μόνο σε νόμους του ...1920, αλλά κυρίως σε νόμους του πρώτου μνημονίου, του μεσοπρόθεσμου και του δεύτερου, αλλά μάλλον αυτός είναι προπέρσινος συμβιβασμός της κυβέρνησης Τσίπρα και δεν έχει και πολλή αξία λόγου. Αυτό δεν είναι ένα γενικό συμπέρασμα. Το ΣΕΠΕ στην τελευταία δημόσια διαθέσιμη ανακοίνωσή του για ελέγχους (πριν πάνω από 8 μήνες) και παρά το μικρό δείγμα ελέγχου βρήκε 546 εργαζόμενους αδήλωτους, ανασφάλιστους ή να δουλεύουν εκτός ωραρίου σε σύνολο 824 επιχειρήσεων, ευτυχώς κάποιοι από αυτούς ήταν στην ίδια και δεν ήταν μόνοι απέναντι στο αφεντικό. Την ίδια στιγμή, με στοιχεία που η κυβέρνηση έδωσε στη δημοσιότητα (και όχι το ΣΕΠΕ), μόνο μέχρι τα μέσα Ιουλίου 1.633 έλεγχοι οδήγησαν σε πρόστιμα 1.870.000 ευρώ, τρομερή ...ζημιά για μια τουριστική και επισιτιστική βιομηχανία που έχει κέρδη δεκάδεων δισεκατομμυρίων μόνο το καλοκαίρι.
        Αξία λόγου και πράξεων όμως έχει η ίδια η δράση των εργαζόμενων. Μετά την απεργία στις 20 Ιούλη χιλιάδες νέες/οι και παλιές/οί εργαζόμενες/οι στον κλάδο μας νοιώθουν πιο δυνατοί να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις της διαπραγμάτευσης με το αφεντικό, της απειλής της ανασφάλιστης εργασίας και των υπερωριών. Θα χρειαστεί να γίνουν βήματα στη συλλογική διεκδίκηση σε όλα τα επίπεδα, από το απλό της εγγραφής στο σωματείο μέχρι την εγρήγορση για τη δημιοσιοποόιηση εργατικών παραβάσεων. Τα όπλα της κυβέρνησης μπορεί να είναι από ανύπαρκτα έως στην καλύτερη νεροπίστολα, όμως, το όπλο της οργάνωση μας μπορεί να κερδίσει δουλειά και αξιοπρεπείς συνθήκες και συμβάσεις εργασίας για όλες και όλους.

Βασίλης Μυρσινιάς

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου