Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου 2017

Ελληνικός τουρισμός: ένας γίγαντας με πήλινα πόδια, της Μ.Σ.

      Ανατρέχοντας πίσω στο 2008-2009 από τους πρώτους κλάδους της οικονομίας που έδειξε
να κλυδωνίζεται σοβαρά με την έναρξη της οικονομικής κρίσης (κρίση χρέους )στην Ελλάδα,
ήταν και αυτός του τουρισμού.
     Ιστορικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις άρχισαν να κλείνουν μονάδες τους (π.χ.
ξενοδοχειακού ομίλου Grecotel που εξαιτίας των πολλών λουκέτων ερήμωσε τουριστικά το
κέντρο της Αθήνας.)
     Με το πέρασμα των χρόνων και το βάθεμα της κρίσης πολυεθνικές εταιρείες κολοσσοί στον
χώρο του τουρισμού τερματίζουν τις πολυετείς συνεργασίες τους ( π.χ. Marriott , Hilton )
Τη μεγαλύτερη συμβολή σ’ αυτή την εικόνα όμως είχαν σίγουρα τα μνημόνια που
επιβλήθηκαν και οι «απαραίτητες » ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών , καθώς πολλές
από αυτές ήταν βασικοί μέτοχοι σε ξενοδοχεία .
      Η κρίση όμως αυτή στη βαριά βιομηχανία του τουρισμού δεν έμελλε να κρατήσει πολύ.
Μπορεί να δυσκόλεψε ή ακόμα και να έγινε απαγορευμένη πολυτέλεια για πολλούς
εργαζόμενους , να κάνουν διακοπές , αλλά για τις μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις ,
παγκόσμιους tour operators , αεροπορικές εταιρείες , αποτέλεσε το νέο τουριστικό Ελ
Ντοράντο που φυσικά δεν έμεινε αναξιοποίητο.
     Έτσι είτε υποχρεωμένοι από μνημονιακές δεσμεύσεις, είτε γιατί η ίδια η κυβέρνηση κινείται
στον μονόδρομο της «ανάπτυξης» , οι κεντρικές υποδομές που είναι απαραίτητες για την
τουριστική αγορά παραδίδονται μεθοδικότατα σε ιδιώτες και διεθνή επενδυτικά funds,
«λευκές» χωρίς εργασιακές συμβάσεις και χρέη.
      Καταγράφοντας στοιχεία αυτής της παράδοσης με όρους ξεπουλήματος μπορούμε να
αναφέρουμε :
 Τα 14 περιφερικά αεροδρόμια που δόθηκαν στην κοινοπραξία Fraport - Slentel
ltd του ομίλου Κοπελούζου.
 Τον ΟΛΠ που δόθηκε στην Κινεζική Cosco οπού σε συνεχεία της εκμετάλλευσης
της εμπορευματικής ζώνης στο Πέραμα επεκτάθηκε και στον τομέα
διαμόρφωσης του νέου προβλήτα στο επιβατικό λιμάνι του Πειραιά με σκοπό
τη δημιουργία θέσεων ελλιμενισμού μεγάλων κρουαζιερόπλοιων.
 Ο ΟΛΘ που κατέληξε στην κοινοπραξία της Deutsche Invest Equility , της
Terminal link SAS (γαλλικός κολοσσός)και Belterra investments ltd (του Ιβάν
Σαββίδη).
 Πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στους ιταλικούς σιδηρόδρομους Ferrovie Dello Stato
Italiene spa.
 Το φιλέτο του Αστέρα Βουλιαγμένης που περιλαμβάνει τα ακίνητα, την
παραλία και την μαρίνα που πουλήθηκε στην Apollo Investments Hold co.
θυγατρική της Jermy st.Real estate στην οποία μέτοχοι είναι ο τουρκικός όμιλος
Dogus και κρατικοί επενδυτικοί βραχίονες του Κουβέιτ και του Άμπου Ντάμπι .

      Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι η διαχείριση του ξενοδοχειακού ομίλου , όταν
επαναλειτουργήσει την άνοιξη του 2018 έχει αναλάβει η Four Seasons Hotels &
Resorts.
 Άλλη μια επένδυση που δίνει σάρκα και οστά στη δημιουργία της πολυπόθητης
Αθηναϊκής Ριβιέρας είναι και τα Αστέρια Γλυφάδας που πέρασαν πρόσφατα
στην Grivalia Hospitality με έδρα το Λουξεμβούργο, και σκοπό να αναπτυχθεί
ένα υπερπολυτελές city resort υπό την διαχείριση γνωστής ξενοδοχειακής
αλυσίδας ,που δεν έχει αποκαλυφθεί ακόμα, και θα μεταμορφώσει την έκταση
285 στρεμμάτων της περιόχης.
 Έτερος μεγάλος παίκτης που αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί εκ νέου στην
ελληνική τουριστική αγορά είναι ο όμιλος Marriott International , ο οποίος
απόκτησε τη διαχείριση του ξενοδοχείου Metropolitan του ομίλου Χανδρή , και
μετακόμισε πιο χαμηλά στη λεωφόρο Συγγρού και πιο κοντά στο κέντρο
πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος , εγκαταλείποντας το Athens Ledra , του οποίου η
εκμετάλλευση πρόσφατα πέρασε στον όμιλο Hines , αμερικανικών
συμφερόντων , και τον όμιλο Δασκαλαντωνάκη ,που επέστρεψε διεκδικώντας
μερίδιο από την πίττα της τουριστικής ανάπτυξης .
 Συμπληρώνοντας την εικόνα της ανάπλασης του παραλιακού μετώπου δεν
πρέπει να παραλείψουμε την πώληση του Ελληνικού στην Lamda development
του ομίλου Λάτση με σκοπό να δημιουργηθεί στην θέση του πολυπόθητου
μητροπολιτικού πάρκου άλλο ένα Φαραωνικό resort με casino , συνεδριακούς
χώρους και ιδιωτικοποίηση της παραλίας του Αγ.Κοσμά.
 Στο επενδυτικό κάδρο προστέθηκε και η διεθνής αλυσίδα Wyndham Hotel
Group, η οποία ήρθε να αναλάβει το γνωστό ξενοδοχείο της πλατείας
Καραϊσκάκη, Wyndham Grand Athens ,πρώην Athens Imperial , που ανήκει
στον όμιλο Βιοχάλκο που εδώ και μια τετραετία είχε αναστείλει τη λειτουργία
του, λόγω οικονομικών προβλημάτων της διαχειρίστριας εταιρείας Grecotel
του ομίλου Δασκαλαντωνάκη.
 Κλείνοντας αφήνουμε το ξενοδοχείο Hilton που μετά την λήξη του συμβολαίου
με την Hilton International πέρασε στην ιδιοκτησία της κοινοπραξίας Home
Holdings του ομίλου Κωνσταντακόπουλου (Costa Navarino) και της D-Marine
που άνηκε στον όμιλο Dogus (Αστέρας). Οι μέχρι τώρα πληροφορίες δεν έχουν
διευκρινίσει αν τη διαχείριση θα συνεχίσει να έχει η Hilton ή η Mandarin
Oriental. Σε αναμονή…

     Σε κάθε περίπτωση όμως ,όλες αυτές οι επενδυτικές κινήσεις και οι μνημονιακές
υποχρεώσεις δεν αποτελούν κάποιο υψηλού επιχειρηματικού ρίσκου τοποθέτηση , ούτε
φυσικά απάντηση του διεθνούς και εγχώριου κεφαλαίου στις εκκλήσεις της κυβέρνησης για
τον ερχομό της ανάπτυξης στην Ελλάδα.
     Και αυτό φάνηκε πολύ γρήγορα ήδη από το 2012, όταν οι αριθμοί της αύξησης του
τουρισμού άρχισαν χρονιά με τη χρονιά να σπάνε κάθε ρεκόρ. Ενδεικτικά της θετικής
επίδρασης του τουριστικού τομέα στην Ελληνική οικονομία είναι ότι το 2014 ο δείκτης του
κύκλου εργασιών αυξήθηκε κατά 13,7% και το 2013 κατά 4,8% αντίθετα ο ίδιος δείκτης στη
βιομηχανία το 2014 μειώθηκε κατά 8.9% και το 2013 κατά 10,2%.

      Κατά τη τελευταία 15ετία ,οι ξενοδοχειακές μονάδες αυξήθηκαν κατά 23,5% και το
ξενοδοχειακό δυναμικό έχει αναβαθμιστεί καθώς τα ξενοδοχεία 5* σχεδόν
τετραπλασιάστηκαν .
     Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης αναφέρονται στο φετινό θαύμα του ελληνικού τουρισμού,
αφού η χώρα μας υποδέχτηκε σε μια σεζόν τον αριθμό ρεκόρ των 30.000.000 τουριστών.
     Η ελληνική κυβέρνηση φυσικά ποντάρει στα έσοδα από τον τουρισμό ,τόσο για την είσοδο
χρημάτων στο κρατικό ταμείο ,όσο και την τόνωση της πραγματικής οικονομίας ,ενώ
παράλληλα κατά την τουριστική σεζόν σημειώνεται μια σημαντική μείωση της ανεργίας,
αφού πολλοί δραστηριοποιούνται στον κλάδο ως εποχιακό προσωπικό.
     Δεν ισχύει όμως η αντίστοιχη αναβάθμιση και στις εργασιακές σχέσεις.
Θα κατέληγε κανείς πως η Ελλάδα τόσα χρόνια καθόταν πάνω σ’ ένα «θησαυρό »και δεν
ήθελε να αξιοποιήσει και που χρειάστηκε τη δημοσιονομική πειθαρχία των μνημονίων για
να το κάνει.
     Κάτι τέτοιο όμως είναι το ίδιο αφελές με την εξήγηση πως για την κατακόρυφη άνοδο του
τουρισμού στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια , ευθύνεται η Αραβική Άνοιξη.
Αν δούμε τη συνολική εικόνα όχι μέσα από μια οπτική επιδερμικών αναλύσεων και
επιχειρημάτων που εξυπηρετούν το κυρίαρχο κάθε φορά αφήγημα , αλλά μια οπτική που
θέλουμε να έχει μια σχέση με την πραγματικότητα , τότε τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Πόσο διαφορετικά; Όσο το βιώνουν κάθε σεζόν οι μόνιμοι και εποχιακοί εργαζόμενοι στον
κλάδο αυτό, μια πλευρά λιγότερο φωτεινή.
     Τα συνεχόμενα ρεκόρ του συγκεκριμένου κλάδου, κρύβουν απλήρωτους εργαζόμενους ,
ανασφάλιστους και «μικρές Μανωλάδες». Στο 50% ανέρχεται η ανασφάλιστη εργασία στον κλάδο του επισιτισμού και τουρισμού καθώς υπολογίζεται ότι οι εργαζόμενοι που δουλεύουν χωρίς ασφάλεια υπερβαίνουν τα 230.000 άτομα.
    Συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα βιώνουν χιλιάδες εργαζόμενοι στην «ατμομηχανή» της
ελληνικής οικονομίας.
 Ξενοδοχείο στην Θεσσαλονίκη ανάγκασε τους εργαζόμενους του να υπογράψουν
επιχειρησιακή σύμβαση , την οποία μάλιστα κατέθεσε και στη επιθεώρηση
εργασίας , και στο σημείο των αποδοχών δήλωνε ότι θα καταβάλλει μισθούς 500€
σε όλες σχεδόν τις κατηγορίες εργαζόμενων.
 Τα πιο μεγάλα προβλήματα εντοπίζονται στις Κυκλάδες και ειδικότερα σε Μύκονο
και Σαντορίνη, όπου βρεθήκαν εργαζόμενοι να κοιμούνται σε κοντέινερ , σε
υπόγεια χωρίς τζάμια με ανύπαρκτες συνθήκες υγιεινής και σίτισης. Να
εξαναγκάζονται να δουλεύουν χωρίς αποδοχές σε περίπτωση καθυστερημένης
προσέλευσης στη δουλεία ή σε περίπτωση χρήσης του κινητού εν ώρα εργασίας.
 Στην Ήπειρο υπάρχουν ξενοδοχεία σε Πρέβεζα και Ιωάννινα που οφείλουν
αποδοχές ακόμα και πάνω από 12 μήνες.

 Σε πολλά νησιά των Δωδεκανήσων οι εποχικοί εργαζόμενοι γνωρίζουν εκ των
πρότερων ότι προσλαμβάνονται για να πληρωθούν στο τέλος της σεζόν
,εκβιάζοντας έτσι την παραμονή τους στην συγκεκριμένη εργασία.
 Οι ελαστικές σχέσεις εργασίας έχουν αναγκάσει εργαζόμενους να δουλεύουν
χωρίς ρεπό και με ατελείωτες απλήρωτες υπερωρίες σε περιόδους υψηλής
πληρότητας με την προοπτική να ικανοποιηθούν αυτές οι εργατοώρες σε
«νεκρές» τουριστικές περιόδους μέσα στον χρόνο.
 Παραδοσιακά πολλές επιχειρήσεις καταφεύγουν στην πρόσληψη υπαλλήλων
προκειμένου να πραγματοποιήσουν την πρακτική τους άσκηση, εξασφαλίζοντας
με αυτόν τον τρόπο εργαζόμενους με μισθό ψίχουλα σε πλήρη απασχόληση.
 Η ομοσπονδία καταγγέλλει ότι πολλοί ξενοδόχοι δεν εφαρμόζουν την κλαδική
σύμβαση και προχωρούν σε επιχειρησιακές είτε ακόμα χειρότερα σε ατομικές
συμβάσεις, όπως το γνωστό 5*του Μεταξουργείου που δεν εφάρμοζε την ΣΣΕ με
την κάλυψη ότι εφόσον ο ιδιόκτητης δεν είναι ο ίδιος ξενοδόχος δεν υποχρεούται
να προσλαμβάνει υπαλλήλους με την ιδιότητα του ξενοδοχοϋπάλληλου με τις
ανάλογες μισθολογικές συνέπειες .
 Στις καταγγελίες εργαζομένων ήρθε να προστεθεί και το φαινόμενο της
υποχρέωσης να υπογράφει υπεύθυνη δήλωση αποποίησης της συνδικαλιστικής
του ιδιότητας , υπό την απειλή της απόλυσης.
 Φυσικά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τις ληστρικές μειώσεις όλων των
μισθών κατά 15% με την έναρξη μέτρων για την διαχείριση της κρίσης και την
προϋπόθεση ότι αυτό το ποσοστό θα επέστρεφε με την ανάκαμψη του
τουριστικού προϊόντος.
     Αν λοιπόν η ανάπτυξη τους επιφέρει απορρύθμιση και χειραγωγία των εργασιακών
σχέσεων, μισθολογική ανισότητα, επισφάλεια και ανασφάλιστη εργασία σε άθλιες
συνθήκες , δεν έχουμε να κάνουμε παρά με άλλη μια φούσκα του καπιταλισμού με
ημερομηνία λήξης.
    Μόνο με οργανωμένη δράση μπορεί να υπάρξει ελπίδα αντιμετώπισης της στρεβλής αυτής
ανάπτυξης, έτσι ώστε οι «σύγχρονοι σκλάβοι» στον κλάδο του τουρισμού να πάρουν
σημαντικές αποφάσεις δράσης και αγώνα, όπως έδειξαν οι προσπάθειες κινητοποίησης και
απεργίας στις 20/7 μέσα στην καρδία της τουριστικής σεζόν.
Επικροτούμε και ενθαρρύνουμε παρόμοιες δράσεις .

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου